Χαρακτηριστικά στοιχεία και επιρροές των νεοκλασικών της Λέρου

Το επιβλητικό αρχοντικό "Φωκά" στον Πλάτανο

Τα νεοκλασικά της Λέρου είναι απλά. Δεν είναι βαρυφορτωμένα με υπερβολικά διακοσμητικά στοιχεία, όπως συμβαίνει με τα νεοκλασικά της Αθήνας και άλλων πόλεων της ηπειρωτικής Ελλάδας. Οι επιρροές τους προέρχονται κυρίως από τα μικρασιάτικα νεοκλασικά. Είναι ψηλοτάβανα, διώροφα ή τριώροφα. Μερικές φορές συναντάμε και υπόγεια, τα οποία χρησιμοποιούνται σαν αποθήκες ή έχουν δωμάτια για το υπηρετικό προσωπικό, που έφερναν οι ιδιοκτήτες τους από την Αίγυπτο. Ιδιαίτερο γνώρισμά τους είναι η απόλυτη συμμετρία, που παρατηρείται στις όψεις αλλά και στη διάταξη των χώρων εσωτερικά.

Τα «ανοίγματα», παράθυρα και πόρτες είναι μεγάλα, για να φωτίζονται αρκετά τα μεγάλα και ψηλοτάβανα δωμάτια.  Κατασκευάζονταν από πελεκημένο πωρόλιθο, γκρίζο ή κίτρινο. Είναι τα γνωστά μας «μαντώματα», συχνά  διακοσμημένα με περίτεχνα σχέδια: Ορθογώνια, ρόμβους, κύκλους, έλικες  στο ανώφλι (υπέρθυρο). Τα πλαϊνά κολωνάκια (παραστάτες) της πόρτας μιμούνται τις ραβδώσεις των δωρικών ή ιωνικών κιόνων.