ΤΑ ΠΥΡΓΟΣΠΙΤΑ ΤΗΣ ΛΕΡΟΥ

πως μελετήσαμε φέτος στη Βυζαντινή Ιστορία, μετά τον 9^ο αι. η ζωή στα νησιά γινόταν δύσκολη λόγω της δράσης των πειρατών. Λεηλατούσαν τα εμπορικά ή επιβατικά καράβια που συναντούσαν στη ρότα τους και συχνά έκαναν επιδρομές  σε νησιά, σε παράλιες πόλεις και μοναστήρια. Πιο δύσκολη έγινε η ζωή, όταν οι φοβεροί Σαρακηνοί πειρατές αιχμαλώτιζαν ανθρώπους και τους πουλούσαν στα σκλαβοπάζαρα της Μεσογείου για δούλους. Η κατάσταση αυτή, σε πολλές περιοχές,  συνεχίστηκε και στα χρόνια της Ιπποτοκρατίας και Τουρκοκρατίας.*

Σ’ αυτήν την περίοδο, οι νησιώτες, για ασφάλεια

έχτιζαν τις πόλεις τους σε θέσεις οχυρές, κοντά σε λιμάνια. Το ίδιο έκαναν και οι κάτοικοι της Λέρου, χτίζοντας τον οικισμό τους μέσα και γύρω από το Κάστρο.

* “Συνεχείς πειρατικές επιθέσεις εναντίον της Λέρου γίνονται στα 1455-1464.” “…Οι κάτοικοι δεν μπορούν να μαζέψουν τη σοδειά τους λόγω των Λαθροθηρών, που έρχονται απ’ την  απέναντι ακτή της Ανατολίας. Πρέπει να είναι πάντα σε επιφυλακή.”Οι Λαθροθήρες της Ανατολίας, οι Τούρκοι δηλαδή έρχονται στη Λέρο και κλέβουν ό,τι βρουν με τη βία, ακόμα και τις σοδειές. Αυτό αναγκάζει τους Λεριούς κατοίκους  να αμύνονται διαρκώς…”.         (ΤΟ ΠΑΝΟΡΑΜΑ ΤΗΣ ΛΕΡΟΥ Μ. Ήσυχος)

 Στις αγροτικές περιοχές της Λέρου, επειδή ήταν μακριά από τον παραδοσιακό οικισμό και το Κάστρο, έχτιζαν για ασφάλεια τα λεγόμενα «Πυργάκια». «Ήταν διώροφα, ορθογωνικά, κτίσματα, αμυντικού χαρακτήρα. Θυμίζουν μικρούς πύργους με διακοσμητικά στοιχεία, σαν πολεμίστρες, στη στέψη. Προφανώς ανάγονται στο Μεσαίωνα. Δεν έχουν μελετηθεί αρκετά και σώζονται ελάχιστα. Είναι μάλλον το εξοχικό σπίτι της εποχής, διαμορφωμένο για να φιλοξενεί ανθρώπους και σοδειές, αλλά και για να αντιμετωπίζει επιθέσεις και επιδρομές για λεηλασίες.», αναφέρει χαρακτηριστικά η αρχιτεκτόνισσα και εκπαιδευτικός κ. Μαρίνα Βενιάδου, στο βιβλίο της: «ΛΕΡΟΣ-Ελληνική Παραδοσιακή Αρχιτεκτονική».